Op bezoek bij onze Noorderburen – deel 4
Van onze diaken Rudy Weyne kregen we reeds 3 bijdragen van zijn reis deze zomer naar Noorderlijk Nederland. Vandaag het 4e en laatste deel.
VRIJDAG 21 JULI – USQUERT EN OMGEVING
Op deze voorlaatste dag van ons verblijf willen we absoluut eens op de dijk wandelen, naast de Wadden. Op aanraden van een intussen bevriend Nederlands koppel, is de beste plaats om te vertrekken het dorp Usquert. Vanuit dat dorp kan je in rechte lijn doorwandelen tot op de dijk. Er zijn immers niet veel plaatsen waar dat kan. Die rechte lijn blijkt in praktijk niet zo recht. De van links naar rechts slingerende weg geeft soms de indruk dat we van de dijk weglopen. Blijkbaar hebben we ergens een afslag gemist… Na een uur stappen bereiken we onze bestemming en zien we gerustgesteld dat we de dijk op kunnen. De dijk is blijkbaar het geliefkoosde graasterrein van ontelbare schapen.
Ook beneden voor de zee, de zogenaamde kwelders of overstromingsgebieden is het een en al schaap. In de verte zien we ook nog koeien en paarden. Na een paar kilometer wandelen en volop genietend van het Waddenlandschap, begint het hevig te waaien en wordt de lucht donkerder. We stappen zo goed mogelijk door tussen de vele, door schapen achtergelaten visitekaartjes, en bereiken net op tijd het enige huis dat daar achter de dijk staat. Het gebouw staat naast een door verzanding in onbruik geraakte sluis. Een zee van water valt intussen uit de hemel en dwingt ons naar binnen. Het blijkt een zeer oude estaminet te zijn waar je een lichte maaltijd kunt krijgen. Jammer genoeg geen plaats met uitzondering van een gereserveerde lange tafel. Iedereen is natuurlijk door die regen naar binnen gevlucht. We staan daar wat te koekeloeren maar worden toch uitgenodigd om aan die gereserveerde tafel plaats te nemen. Zolang de reserveerders niet opdagen mogen we daar blijven zitten. We krijgen zelfs het aanbod om iets te eten. We nemen een croque madame en beginnen eraan, een beetje op ons ongemak… stel je voor dat die reservisten hier plots opduiken, midden in onze maaltijd… Plots gaat de deur open en een man komt recht op ons af. Hij zet zich naast ons neer ons en stelt zich voor. Hij blijkt de eerste te zijn van een gezelschap van vrienden die iedere vrijdagnamiddag samenkomen en rond deze tafel, de stamtafel, hun belevenissen van de voorbije week vertellen. Gelukkig mogen we blijven zitten en verder eten. Intussen vertelt deze aangename mens ons de hele geschiedenis van het gebouw, de hoogtepunten van Nederlandse geschiedenis en bijna alle problemen die de wereld teisteren. Hij houdt van België zoals wij van Nederland. Verbroedering hangt in de lucht. Tijdens deze conversatie groeit het aantal stamtafelgenodigden aan en maken wij kennis met de andere leden van deze groep. Het authentieke gezelschap laat ons nog altijd zitten. Op een gegeven moment is de tafel vol. Ik zit toevallig op de kop en ineens benoemt men mij al lachend tot voorzitter. Hoogtijd om te vertrekken. Weer een avontuur rijker duiken we de regen in. Na een kwartier neemt de kracht van het watergeweld af. Nog drie kilometer te gaan tot aan de auto. Op terugweg naar onze camping stoppen we nog even in Warffum, want er blijkt daar een openluchtmuseum te zijn. We stappen binnen in een soort winkel – bezoekerscentrum op het moment dat de zaak dichtgaat. Jammer, kunnen jullie misschien morgen terugkomen?
ZATERDAG 22 JULI – THEEFABRIEK IN HOUWERZIJL
Onze laatste dag begint en eindigt met regen. Niet echt wandelweer. Maar geen nood, we hebben langs de hoofdweg al meermaals reclame gezien voor ‘De Theefabriek’. De perfecte bestemming voor deze natte dag. De theefabriek bevindt zich in het dorpje Houwerzijl, zo’n 10km van ons logement. Tot onze grote verrassing is het geen fabriek maar een kerk!
Ook de vroegere ‘Pastorie’ is na verloop van tijd opgenomen in het project. We proberen wat meer te weten te komen over het ontstaan van ‘De Theefabriek’. Toen de kerk zo’n dertig jaar geleden in onbruik raakte werd ze te koop aangeboden voor één gulden. Voorwaarde was dat de koper een degelijk project kon indienen voor een nieuwe, waardige bestemming. Enkele studenten van de Universiteit van Groningen zagen er brood (thee) in. Ze dienden een ontwerp in dat meteen werd aanvaard als veelbelovend. Dat was het begin. Alles begon eigenlijk met het museum over thee. Een logisch aanknopingspunt want Nederland had een kolonie, het zogenaamde Nederlands-Indië, waar theebomen (later gecultiveerd tot struiken) op een natuurlijke wijze voorkwamen. In het museum dat uitgebouwd is in het schip van de kerk word je meegenomen op een verrassende ontdekkingsreis door de geschiedenis van de thee.
Van de theeplant tot de theefabriek, via de theeklipper (snelle zeilboot met scherpe kiel) naar de theepakkerij en van de theewinkel van toen tot de theedrinkers van nu. De reis voert je langs robuuste en zeer vindingrijke machines, o.a. om thee in theezakjes te verpakken, breekbaar porselein, stevige theekisten, geheimzinnige theezwammen, kleurige verpakkingen en theelegendes. Een documentaire brengt je ter plaatse op een theeplantage. Op de bovenverdieping is er een kleine expositie over ‘De Heren van de Thee’ een Indische roman van Hella Haasse, die er geboren werd en er haar jeugd doorbracht. Ter hoogte van het doksaal is er gelegenheid om iets te eten en te drinken. Je kan er kiezen uit 300 soorten thee! Er staan wat tafeltjes en stoelen. Toen ze de pastorie konden kopen hebben ze de bovenverdieping met het doksaal kunnen verbinden waardoor de ruimte meer dan verdubbelde. De benedenverdieping van de pastorie werd ‘De Theewinkel’ goed voor 350 soorten thee en 150 eigen melanges en daarmee de meest uitgebreide theewinkel van Europa. De winkel biedt ook een heel gamma aan van accessoires rond de theecultuur. Dan heb je nog de ‘Thee-inpakkerij’ en ‘De Theeschool’. De tuin voor de pastorie en de grote achtertuin werden heel smaakvol ingericht in veel afzonderlijke compartimenten waardoor je buiten veel privacy hebt. De Theefabriek houdt je wel enkele uren in de ban. Een zeer geslaagd project met een kerkgebouw dat jaarlijks meer dan 50.000 bezoekers over de vloer krijgt. Hopelijk zijn er van die 50.000 bezoekers ook een paar die daar eens een gebed prevelen… misschien zijn er wel enkele the(e)ologen die daar ook eens komen kijken. Na ons uitgebreid bezoek rijden we terug naar Zoutkamp voor ons ‘laatste avondmaal’. Het wordt kibbeling of een gevarieerde visschotel. Raar maar waar: ook daar is geen plaats en toch mogen we plaats nemen aan een gereserveerd tafeltje. Geen kwaad woord meer over de Nederlanders! We komen op de camping in de regen. Tijd om het een en ander in te pakken. De weersvoorspellingen voor morgen zijn niet goed: regen, regen en nog eens regen. Heel vervelend als je een tent moet afbreken, dichtvouwen en al je materiaal moet inladen. Tot nu toe het enige nadeel aan een vouwwagen of campingcar. En weer gebeurt er een wonder: in de loop van de volgende morgen houdt het twee uur op met regen. Net tijd genoeg om de vouwwagen rijklaar te maken. Weliswaar niet helemaal droog, maar goed genoeg om te vertrekken. Zou dat theegebedje toch geholpen hebben? De rest zien we morgen wel.
BESLUIT
Een zeer geslaagde reis. 12 van de 14 dagen goed weer. Niet te warm en niet te koud. Bijzonder interessante streek met vele verassingen in de dorpen. Unieke omgeving langs de Waddenstranden. Bijzonder vriendelijke mensen, zelfs de jeugd zegt er spontaan vriendelijk goeiendag. Onze campingbaas van de Camping Robersum, was bijzonder behulpzaam en kwam iedere dag langs. Een aanrader voor al wie geïnteresseerd is in natuur, geschiedenis, kunst en de mensen die je ontmoet. Wij houden er deze keer een bevriend koppel aan over met wat gelijk lopende belangstellingen. Dank aan alle mensen die we tegenkwamen en ons vriendelijk hebben geholpen met woord en daad. Ja, Nederland is absoluut de moeite!
(Rudy Weyne)