Op bezoek bij onze Noorderburen – deel 3
Van onze diaken Rudy Weyne kregen we op 16 augustus al een eerste deel van zijn reis deze zomer naar naar Noorderlijk Nederland. Vorige week lazen wij het 2e deel. Vandaag het 3e.
Dinsdag 18 juli Nationaal Park Lauwersmeer
Voor de tweede keer trekken we de natuur in rond het Lauwersmeer. Dit keer kiezen we voor een ander gedeelte van het nationaal park.
Het bevindt zich eerder in nat gebied en is doortrokken van beken en plassen. Zolang we in open gebied wandelen is alles ok. Mooie uitzichten, nu en dan een bootje dat langs vaart, een speciaal voor de jeugd gemarkeerde route met hier en daar wat uitleg of een opdracht. Allemaal zeer boeiend tot aan de rand van het bos. Niets vermoedend stappen we deze groene oase in en als bij toverslag verschijnen tientallen, nee, honderden muggen op onze weg! In het begin kunnen we die nog wat op afstand houden, maar na verloop van tijd halen de muggen er een heel bataljon reservetroepen bij die zwaarbewapend, met bajonet op de kop, ons leven stilaan in gevaar brengen. Het enige wat we nog kunnen doen is zoveel mogelijk rond ons slaan en … lopen, rennen, crossen om zo snel mogelijk een open plaats te vinden. Langs het parcours worden we nog verschillende keren opgewacht door een in een hinderlaag liggende, op bloed loerende en blijkbaar uitgehongerde, tot de tanden gewapende groep muggensoldaten. Die dag vestigen we een nieuw record: de 5 km lange wandeling in 40 minuten. Jammer genoeg zijn de gevolgen niet onschuldig. Door de abnormale en snelle opzwelling van een muggenbeet toch maar een apotheek opgezocht in Kollum, het eerste dorp dat we tegenkomen tijdens onze verdere tocht die dag. Het was blijkbaar best verstandig om dat te doen. Daarna bezoeken we nog het dorp Buitenpost waarvan de naam reeds genoeg zegt.
Woensdag 19 juli de stad Groningen in de Provincie Groningen
Groningen, de hoofdstad van de gelijknamige provincie is een levendige stad. Reeds 1000 jaar oud en nog fris en jong. Meer dan de helft van de 200.000 inwoners is jonger dan 35 jaar. Deze stad die ooit behoorde tot de ‘Hanze’, dankt haar welvaart voor een groot stuk aan dat verleden. Ook haar universiteit, gesticht in 1614, trekt nog altijd studenten aan uit heel Europa. Mijn jongste schoonbroer mag er in november les geven. Ongelooflijk toeval dat wij daar kort na zijn aanstelling zijn. De wonderen en toevalligheden zijn nog lang de wereld niet uit.
Zoals gewoonlijk zoeken wij de plaats waar we info kunnen krijgen voor een bezoek aan de stad. Na een redelijke zoektocht, met dank aan een Duitse toeriste, die we trouwens rond het Groningermuseum nog eens tegenkomen, vinden wij eindelijk de informatiebalie. Deze bevindt zich in een nieuw gebouw met de naam ‘Forum’. Het moderne gebouw telt 10 verdiepingen.
Op het dak heb je een mooi uitzicht over de stad. Vlak onder het dak is er een leuk restaurant en het was net etenstijd. Dus, een mooi plaatsje gezocht met zicht op de Martinikerk met haar 97m hoge toren. Forum Groningen is een modern gebouw met heel wat voorzieningen. Centraal in het gebouw is er een open ruimte met trappen en roltrappen. Naast het ruime middengedeelte, dat volledig open is gehouden tot aan de tiende verdieping, bevinden zich expositiezalen, filmzalen, een museum voor strips-animatie en games. Ook een uitgebreide bibliotheek met veel werkruimte voor onderzoekers is er aanwezig. Wie tijd heeft kan in dat gebouw waarschijnlijk een hele dag verblijven zonder zich te vervelen. Maar wij moeten verder. De lengte van de stadsrondgang is 6 km. Dus geen tijd meer te verliezen en op weg naar de binnenstad. We bezoeken achtereenvolgens de ‘Prinsentuin’, de Weeshuisstraat waar eeuwenlang armen, weduwes, zieken, wezen en pelgrims onderdak vonden in de gasthuisjes. Het oudste steenhuis (1250), het hoofdgebouw van de Universiteit, het Goudkantoor (17de eeuw), Hoge en lage der A (de Groningers waren niet van gisteren: om het lossen en laden van de schepen continu te laten doorgaan, bouwden zij een Hoge én een Lage kade tegenover elkaar, eentje voor eb en eentje voor vloed, de Korenbeurs, de Vismarkt, de vroegere Joodse buurt, het moderne Groningermuseum dat middenin de Diepenring staat en omgeven is door water. Voor ons het station dat qua bouwstijl doet denken aan het station van Amsterdam. Dankzij een familiale tip ontdekken wij ook nog een enorme boekenwinkel in het centrum van de stad. Als je daar niet vindt wat je zoekt, vind je het waarschijnlijk nergens …
Donderdag 20 juli duathlon: 60 km fietsen en 11km stappen
Vandaag gaan we de fiets op. Gezien de zeer vlakke structuur van deze streek is fietsen hier populair. Over het algemeen is Nederland trouwens zeer fietsvriendelijk. Veel fietspaden hebben een eigen bedding, gescheiden van het autoverkeer. Ons oorspronkelijke plan was om langs de dijk te rijden met zicht op de Wadden. De campingbaas en anderen waarschuwen ons echter voor de talrijke onderbrekingen van de weg langs de dijk. Op verschillende plaatsen is men de dijken aan het verhogen. De reden is duidelijk: heel het gebied waar we verblijven is gewonnen land op de zee. Nadeel is dat deze streek tussen drie en vier meter lager ligt dan de zeespiegel. Door de stijgende zeespiegel – wegens het smeltende ijs – wordt dit gebied opnieuw bedreigd. De Nederlanders, dé specialisten in het bouwen van dijken, nemen geen enkel risico en verhogen systematisch deze beschermende muur rond dit zeer kwetsbare gebied. We passen onze plannen aan en maken dan maar een fietstocht in een brede cirkel rond onze verblijfplaats. We rijden door een aangenaam landschap en komen talrijke dorpen tegen. De meeste dorpen hebben nog een kerkje. De streek is protestants, dat merk je direct aan de inrichting van de gebouwen. Sober interieur, kerkbanken, preekstoel, geen altaar maar een tafel en bijna overal een fraai orgel. De gebouwen worden door vrijwilligers onderhouden en meestal liggen er telefoonnummers om die mensen te kunnen bereiken. De kerkjes hebben meestal een dubbele functie: in mindere mate nog een eredienst maar vooral sociaal gebruik. Je kan de kerkjes dan ook huren voor allerlei bijeenkomsten en feesten. Met de opbrengst houden ze de gebouwen in stand. De toekomst van de kerkgebouwen is hier al gemaakt en niemand heeft er nog moeite mee. Zo blijven deze kerkjes toch nog een zekere verwijzing naar hun vroegere gebruik en niemand wil ze kwijt. Hier en daar kom je iets bijzonders tegen zoals de kerk van Hornhuizen. Door het feit dat de zee in het verleden veel dichter kwam, functioneerde de kerktoren, naast klokkentoren, eveneens als vuurtoren en dat kan je nog altijd zien.
Onze tocht eindigt waar we begonnen zijn in Vierhuizen. Intussen staan er al meer huizen dan de oorspronkelijke vier, waar het dorp zijn naam ooit aan ontleende. Momenteel wonen er ongeveer 350 mensen. Ook Vierhuizen is een voormalig vissersdorp. De kerk stamt uit de middeleeuwen en heeft veel afgezien van de soms barre weersomstandigheden in deze streek. Ook hier gebeurde een wonder toen de kerk in 2006 de finale won van een door de Bank Giro loterij ingerichte restauratie wedstrijd. Mensen konden hun stem uitbrengen over een aantal voorgestelde projecten. Vierhuizen won en kreeg een bedrag van 920.000 euro om de kerk en het orgel te restaureren. De kerk is goed aangepakt en ook het orgel heeft zijn stem(men) terug. Omdat het orgel niet hees zou worden richt men er nu en dan zomerse bespelingen in. Als we verder door het dorp wandelen zien we regelmatig onbewaakte kraampjes voor de huizen. Meestal staat daar zelfgemaakte jam of honing, soms ook eens koolzaadolie, groenten, fruit of iets met kruiden. Maar vooral speciale potjes confituur: we vonden er duindoornjam en pruimen met kaneel, rozijnen en port. Via een geldpotje wordt je bijdrage sterk aanbevolen en geapprecieerd. We maakten dat ook mee in Denemarken. Dat soort handeltje, gebaseerd op vertrouwen, werkt perfect.
(diaken Rudy Weyne)