Een gesprek met Frank Goeminne n.a.v. Erfgoeddag

Al twintig jaar toont de cultureel-erfgoedsector zichzelf op de eerste zondag na de paasvakantie, op “Erfgoeddag”, van zijn allerbeste kant. Dit jaar is dat zondag 24 april. Doel van dit initiatief is de rijkdom, de verscheidenheid en het potentieel van al het roerend en immaterieel cultureel erfgoed dat Vlaanderen en Brussel rijk zijn onder de aandacht van zoveel mogelijk mensen te brengen. Maar sommige mensen laten het niet daarbij, voor hen is het vaker erfgoeddag. Wij waren te gast bij een gids, Frank Goeminne.

Frank Goeminne en zijn echtgenote Vivi Maertens wonen in Bredene in de Zijdeling. Geboren in Blankenberge groeide Frank op in Heist, waar de visserij niet veraf was, want zijn vader heeft altijd les gegeven aan de Heistse vissers en examen afgenomen van de Oostendse vissers. Aanvankelijk liet niets zijn latere interesse voor erfgoed en geschiedenis vermoeden. Na het lager onderwijs volgde hij immers TSO – tegenwoordig spreekt men van STEM – aan het VTI in Brugge. Daarna studeerde hij aan het HTI op de Zeedijk in Oostende voor industrieel ingenieur elektriciteit. Later kwam daar aan de KULeuven ook nog een master veiligheid en milieu bij.

Zijn eerste werkervaring deed hij op in het buitenland. In 1972 werkte hij in het Duitse München en later in Dachau in een vestiging van Siemens waar de eerste computers werden geassembleerd en afgesteld. Daarna ging hij aan de slag in Oostende als verantwoordelijke voor de technische dienst van het H. Hartziekenhuis en was mee verantwoordelijke voor de bouw van het nieuwe H.Hartziekenhuis op de Konterdam. Na de fusie van het H. Hart en Sint-Jozef werd hij technisch directeur van het uitgebreide AZ Damiaan.

Zijn sollicitatie voor de job in het H. Hart luidde niet alleen op professioneel vlak een nieuw tijdperk in. De eerste persoon die hij er leerde kennen was ene Vivi, medewerkster van de onthaaldienst. Blijkbaar viel die eerste kennismaking niet tegen, want later stapten ze in het huwelijksbootje. Twee zonen, Tom en Wim, kwamen later het gezin verrijken. Tom is gehuwd met Ilse en hun twee kleinkinderen Jade en Lotte zijn de oogappels van omi en opa. Wim is nog thuis.

Frank is nu met pensioen, maar nog altijd zijn zijn dagen goed gevuld. Hij neemt als gids groepen op sleeptouw, hij geeft voordrachten over diverse onderwerpen, hij schrijft al eens een artikel… Kortom, een bezige bij.

Gebedshuizen
Wij vroegen hem waar hij zijn interesse in (lokale) geschiedenis en erfgoed haalde.

Frank: “Ik heb altijd een zeer brede interesse gehad en ik heb dat nog: sport, cultuur, politiek, eigenlijk het ganse spectrum boeit mij. Thuis waren mijn ouders ook in veel geïnteresseerd en je krijgt het virus dan mee zeker. Met mijn echtgenote, toen die nog gezond was, trokken wij vaak naar het buitenland op reis, telkens met de bedoeling een stuk werelderfgoed mee te pikken. Door corona en de mindere mobiliteit van Vivi lukt dit jammer genoeg niet meer. Daarom blijven we nu in eigen streek.”

Het was trouwens dicht bij huis dat de erfgoedmicrobe hem goed te pakken kreeg. “Op een Erfgoeddag kwam ik Piet Daman tegen, een gids van Bredene, die ik uitleg hoorde geven over zaken waar ikzelf niet bij stil stond. Een tiental jaar voor mijn pensionering vroeg ik me af wat ik zou doen met de tijd die vrijkwam. Zo kwam ik er toe de opleiding van gids te volgen.”

Welke opleiding moest je volgen om gids te worden, wilden we weten.

Frank: “Om als gids erkend te worden, moet je bij een erkende organisatie een tweejarige cursus volgen, slagen voor een examen en een eindwerk maken rond een bepaald thema. Ik kon opteren voor reisgids of voor kustgids en koos voor dit laatste. Mijn eindwerk ging dan ook specifiek over de gebedshuizen van onze parochie. Daarna kon ik aan de slag als gids in verschillende kustgemeenten. Ik sloot me aan bij gidsenkring Lange Nelle, vernoemd naar de vierde vuurtoren van Oostende. Deze gidsenkring verzorgt per jaar ongeveer 1500 gidsbeurten in Oostende en de wijde omgeving, zowel voor groepen als voor individuen.”

We vroegen ook wat de taak is van een goede gids, en wat die moet doen om mensen te boeien.

“Daar kan je geen simpel antwoord op geven,” meent Frank. “Iedere gids heeft zijn eigen aanpak. Veel hangt af van welke groep of individu je rondleidt. Daarom probeer ik vooraf altijd contact te hebben met de betrokkenen om hun visie of wensen te kennen. Dan kan ik daar op inspelen en weet ik welk vlees ik in de kuip heb, of welke vis in de benne. En hoe kan je de mensen boeien? Vooral door hen actief in je verhaal te betrekken, door hen zelf het antwoord te laten vinden op vragen die je stelt. Je kan ook “nutteloze” weetjes vertellen die toch interessant zijn. Of last minute-aanvullingen in je verhaal inlassen, bijvoorbeeld over de huidige energiecrisis, de zeespiegelstijging, of de Russische inval in Oekraïne.”

Testerep
Er zijn tal van onderwerpen waarmee je de mensen kan boeien: “De klimaatverandering en de stijging van de zeespiegel genieten veel belangstelling, evenals het technisch aspect van de windmolenparken. Ook historische onderwerpen als het ontstaan van Oostende, de evolutie van de haven, Napoleon, de omstreden politiek van Leopold II, Ensor en Spilliaert, de Atlantikwall of de recente ontwikkeling van de Oosteroever. En het vissersleven of de Spuikom, maar even het goed de tuinen van Stene en het groen lint.”

Een goede rondleiding schud je natuurlijk niet zomaar uit je mouw.

Frank: “Je begint niet aan een gidsbeurt zonder goede voorbereiding. Daarbij komt wat je opstak tijdens de gidsenopleiding goed van pas. Het opzoekingswerk is ook niet te onderschatten, vooral de juiste bronnen vinden is soms lastig. Niet alles immers staat op intranet. Daarom is het nuttig over een goed netwerk te beschikken.”

Dat vele opzoekingswerk van Frank komt niet alleen van pas tijdens de gidsbeurten die hij verzorgt, hij wordt ook gevraagd voor lezingen over uiteenlopende onderwerpen.

Frank: “Eén van mijn lezingen behandelt het fenomeen elektriciteit, dat ik niet op een technische manier maar zeer bevattelijk behandel. Momenteel verdiep ik me in Testerep, bij het brede publiek beter gekend als het zogenaamde eiland Ter Streep dat in de middeleeuwen voor onze kust lag, met aan de uiteinden Westende en Oostende en in het midden Middelkerke. Over dit onderwerp heb ik nu vier lezingen klaar van telkens zowat anderhalf uur.”

Sinds hij enkele jaren geleden op pensioen ging, zijn alle professionele beslommeringen weggevallen. Nu is hij grotendeels huisman, daar zijn echtgenote medische problemen heeft Maar of hij echt ‘op rust’ is?
(Leo Coulier)